Prolina i hydroksyprolina
Przeciw miażdżycy
W miażdżycy dochodzi do zmian w budowie ścian tętnic – odkładają się w nich blaszki tłuszczu, w efekcie dochodzi do zgrubienia i stwardnienia ścian. Na proces ten ma wpływ wiele czynników dietetycznych – nie tylko, jak często się wydaje – cholesterol. Takim składnikiem, który również wpływa na prawidłową budowę ścian tętnic, jest mało znany aminokwas — prolina. Prolina, wraz z witaminą C wpływa na wytwarzanie kolagenu w komórkach naczyń krwionośnych. Dzięki temu organizm ma większą szansę utrzymać stabilną budowę ścian tętnic, ale również zmniejsza się ryzyko osadzania blaszek tłuszczu.
Rola w organizmie
Prolina jest jednym z tych aminokwasów, które organizm potrafi w razie potrzeby sam wytwarzać z argininy i kwasu glutaminowego, a który w organizmie człowieka odgrywa wiele podstawowych funkcji:
- jest potrzebny do syntezy białek – w związku z tym jego zapotrzebowanie jest największe np.: w okresie wzrostu, w czasie choroby, podczas gojenia się ran czy chociażby u osób aktywnie trenujących,
- stanowi ważny element białek tkanki łącznej, zwłaszcza kolagenu – niezbędnego do prawidłowej pracy stawów i ścięgien, ale również odpowiedzialnego za elastyczność skóry,
- uczestniczy w odpowiedzi immunologicznej organizmu,
- bierze udział w reakcjach przeciwutleniających.
Niedobór proliny
Jak już wspominałam prolina to aminokwas, który nasz organizm potrafi syntezować – trudno więc mówić o niedoborach tego składnika. Jednak niektóre badania wskazują, że w okresach gdy potrzebujemy znacznie więcej białek (np.po rozległych oparzeniach) może dojść do pewnych niedoborów:
- zaburzających prawidłową budowę ścian tętnic,
- prowadzących do niedoboru kolagenu (a przez to prowadzących do np. problemów ze stawami),
- obniżenia wydajności organizmu.
Hydroksyprolina
Hydroksyprolina to pochodna proliny występująca głównie w kolagenie, niezbędna do utrzymania prawidłowej budowy tkanki łącznej. W związku z tym, bywa ona wykorzystywana do diagnozowania chorób kości np. osteoporozy młodzieńczej – w której występuje wzrost poziomu hydkroksyproliny w moczu. Jest to jednak również związek stosowany np. w środkach kosmetycznych w profilaktyce i redukcji rozstępów oraz dla rozjaśnienia naskórka.
Źródła
Bogatym źródłem proliny są produkty bogate w białko, a więc:
- mleko i jego przetwory (szczególnie sery),
- jaja,
- mięso i podroby,
- rośliny strączkowe,
- żelatyna,
- ale również produkty, których z białkiem nie kojarzymy – produkty zbożowe (mąka pszenna i żytnia, kasze), korzeń pietruszki, szczypiorek a także orzechy, migdały, a także nasiona i ziarna.
Zapotrzebowanie na prolinę i hydroksyprolinę możemy pokryć z własnej syntezy, a jakby tego było mało prolina jest aminokwasem bardzo rozpowszechnionych w żywności, więc łatwo dostarczyć sobie prawidłowe ilości wraz z posiłkami.
Zdjęcie: Suat Eman / FreeDigitalPhotos.net