Kobalt, molibden i wanad
Mikroelementy takie jak m.in. kobalt, molibden i wanad także są potrzebne w organizmie człowieka. Każdy z nich wpływa na zaledwie kilka podstawowych funkcji, w związku z czym postanowiłam opisać je razem. Dla każdego z osobna wskażę na niebezpieczeństwa nadmiaru i niedoboru tych składników oraz opiszę ich pokarmowe źródła.
Kobalt
Kobalt stanowi głównie składnik witaminy B12. W związku z tym jego rola pokrywa się z funkcjami tej witaminy, czyli pobudza syntezę krwinek czerwonych.
Niedobory kobaltu objawiają się niedokrwistością, opóźnieniem wzrostu, wychudzeniem, apatią, brakiem łaknienia, bladością. W przypadku znacznych i przedłużających się braków dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwów. Nadmiar – jak łatwo się domyślić – ma działanie toksyczne.
Zważywszy na nieodłączne połączenie kobaltu i witaminy B12, jego najlepszymi źródłami są produkty mięsne: wątroba, nerki, mięso, niektóre owoce morze np.: ostrygi, mleko. Można jednak dostarczyć go sobie również z produktami roślinnymi, najlepiej zielonymi warzywami takimi jak szpinak czy sałata, ale również z kapustą i ziarnami zbóż.
Molibden
Wchodzi w skład 3 enzymów oksydorekukcyjnych, gromadzi się głównie w zębach. Jego niedobór jest zwykle spowodowany żywieniem pozajelitowym i objawia się zaburzeniami czynności gruczołów płciowych oraz zwiększa ryzyko próchnicy. Nadmiar powoduje biegunkę, anemię (molibden wypiera miedź), a w przypadku długotrwałego nadmiaru u dzieci karłowaty, opóźniony wzrost.
Molibden występuje w warzywach strączkowych, świeżych warzywach i podrobach.
Wanad
Wanad w organizmie człowieka współdziała w układzie enzymatycznym – wpływając na metabolizm cholesterolu, trójglicerydów, fosfolipidów – co doprowadza do normalizacji stężenia lipidów we krwi i ochrania układ krążenia przed miażdżycą. Jego niedobór prowadzi do ograniczenia wzrostu, zmniejsza liczbę krwinek czerwonych, a przede wszystkich zaburza przemiany lipidowe. Nadmiar natomiast uszkadza system nerwowy, wywołuje zaburzenia w układzie oddechowym i pokarmowym.
Niedobory witaminy C oraz żelaza prowadzą do zwiększenia stężenia wanadu w mózgu i komórkach nerwowych do poziomów toksycznych.
Dobrym źródłem wanadu są ryby, owoce morza (małże, ostrygi, homary, kraby), ślimaki, grzyby i przyprawy (np: czarny pieprz, koperek, pietruszka).
Dieta
Często nie doceniamy składników odżywczych których rola jest nieznaczna, należy jednak pamiętać, że odpowiednia podaż mikroskładników jest niezbędna do zapewnienia dobrego stanu zdrowia. Warto więc uwzględniać produkty spożywcze bogate w te składniki w codziennym jadłospisie.
Zdjęcie: Suat Eman / FreeDigitalPhotos.net