Dieta wątrobowa czy dieta lekkostrawna z ograniczeniem tłuszczu?
Dieta której nie ma
W żadnej szanującej się książce dla dietetyków nie ma diety wątrobowej. W zależności od schorzenia wątroby zalecenia dietetyczne bywają niekiedy skrajnie różne. Dlatego wiele lat temu zdecydowano się nadać inną nazwę powszechnie stosowanej diecie: „dieta lekkostrawna z ograniczeniem tłuszczu”. Jest to bardzo profesjonalna nazwa, oddająca dokładnie zasadę diety i niestety zbyt opisowa, aby przyjęła się w życiu codziennym. Z tego powodu w placówkach leczniczych – szpitalach, sanatoriach, domach opieki – wszyscy uczestniczący w leczeniu żywieniowym (lekarze, pielęgniarki, pacjenci i sami dietetycy) stosują na ogół krótszą i tradycyjną nazwę – dieta wątrobowa.
Dla kogo?
Dietę tą poleca się osobom, którym potrzebna jest dodatkowa ochrona wątroby i trzustki. Wszystkie zalecenia mają na celu zmniejszenie aktywności wydzielniczej tych narządów, a przez to odciążenie ich w trakcie jakiejś choroby.
Najczęściej dieta z ograniczeniem tłuszczu zalecana jest:
- w przewlekłym zapaleniu pęcherzyka żółciowego i drób żółciowych,
- w kamicy żółciowej,
- w przewlekłym zapaleniu wątroby lub trzustki,
- w okresie zaostrzeń wrzodziejącego zapalenia jelita grubego,
- a w szpitalach i innych placówkach leczenia zbiorowego – dieta ta zalecana jest osobom, które po prostu gorzej tolerują posiłki o normalnej ilości tłuszczu.
Zasady diety
Zasady żywienia osób na diecie lekkostrawnej i diecie lekkostrawnej z ograniczeniem tłuszczu, są bardzo podobne:
- należy spożywać 4–5 niewielkich posiłków,
- w związku z ograniczeniem tłuszczu – jego główne źródła to mleko o obniżonej zawartości tłuszczu, chude mięso i wędlina, z niewielka ilość masła dodawanego do pieczywa,
- w zależności od zaleceń lekarskich ilość błonnika (zawartego w owocach, warzywach, grubych kaszach oraz pieczywie razowym) może być różna – w przypadku kamicy żółciowej bywają zlecenia nie ograniczania tego składnika pokarmowego, natomiast w chorobach trzustki, wątroby i wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego zawsze obowiązuje ograniczenie błonnika,
- posiłki powinny być spożywane regularnie o tej samej godzinie,
- kolację należy spożywać na minimum 2 godziny przed snem,
- należy jeść powoli, dokładnie gryźć,
- powinno się unikać wysiłku i przemęczenia przed i zaraz po posiłku,
- należy spożywać przynajmniej 2,5 litra napojów w ciągu dnia.
Ilość dostarczanych składników odżywczych, mineralnych i witamin powinna być dostosowana do osoby, jej aktywności fizycznej i stanu odżywiania. W związku z ograniczeniem podaży tłuszczu, większy udział procentowy energii pochodzi z białka (nawet do 18%).
Jak gotować?
Bardzo ważną zasadą diety jest, taki dobór technik przyrządzania potraw, które uczynią ją maksymalnie łatwą do strawienia.
Zaleca się aby:
- pamiętać o atrakcyjności smakowej i wizualnej potraw – tłuszcz jest nośnikiem smaku, więc jego ograniczenie może być dla osoby stosującą dietę niskotłuszczową związany z obniżeniem walorów smakowych proponowanych dań, warto więc zwracać uwagę na odpowiednie przyprawianie i estetykę podawanych posiłków,
- stosować różnorodne sposoby przygotowywania potraw: gotować w wodzie lub na parze, dusić bez uprzedniego obsmażania, piec w folii lub specjalnym rękawie (przy zastosowaniu tego typu form pieczenia produkty nie wysychają i stają się łatwiejsze do przyswojenia) – monotonia zmniejsza często już upośledzone chorobą łaknienie, w następstwie czego chorzy zmniejszają ilość przyjmowanych pokarmów i występują u nich niedobory pokarmowe wydłużające proces chorobowy,
- dokładnie rozdrobnić produkty – zmielić mięso, dobrze rozdrobnić warzywa i owoce (nawet przetrzeć),
- często stosować spulchnianie – dodatkiem ubitej piany z białek lub namoczonej bułki,
- zagęszczać potrawy zawiesiną mąki z mlekiem, śmietaną lub wodą,
- dodawać tłuszcz po skończeniu gotowania (np. masła do warzyw),
- wybierać jedynie dojrzałe owoce i młode warzywa,
Czego unikać?
Eliminuje się techniki kulinarne zmniejszające strawność pokarmów lub zwiększające ilość tłuszczu w posiłkach:
- smażenie,
- pieczenie tradycyjne (z użyciem tłuszczu),
- stosowanie zasmażek,
- odgrzewanie,
- odsmażanie.
Produkty oraz potrawy dozwolone i przeciwwskazane
Przez długi czas dzielono produkty spożywcze na dozwolone i przeciwwskazane. Wraz z rozwojem świadomości dietetycznej zauważono, że pacjenci różnie tolerują te same produkty spożywcze. W dietach szpitalnych, w których zlecenie dietetyczne często nie jest podyktowane wystąpieniem choroby a związane np. z zastosowanymi lekami, złagodzono rygory dietetyczne. Dlatego postanowiłam w diecie niskotłuszczowej podzielić tabelę na trzy pozycje — produkty dozwolone, przeciwwskazane jak również dopuszczane w niewielkich ilościach. Produkty spożywcze zapisane jako dopuszczone w niewielkich ilościach były tradycyjnie przeciwwskazane, jednak z własnej praktyki wiem, że są dobrze tolerowane przez wielu chorych.
| Produkty | Produkty zalecane | Produkty dopuszczone w niewielkich ilościach | Produkty przeciwwskazane |
|---|---|---|---|
| Produkty mleczne | Mleko słodkie – 0,5 % do 1,5 % tłuszczu. Ser biały i ser twarogowy chudy, serki homogenizowane. Jogurt, kefir, maślanka, serwatka – o obniżonym poziomie tłuszczu. | Jogurt, kefir lub maślanka, mleko o 2 %. | Sery żółty, topiony, serki dojrzewające, ser „Feta”, serki typu „Fromage”. Mleko pełnotłuste. |
| Produkty zbożowe i pieczywo | Pieczywo – jasne, czerstwe, sucharki. Kasze drobne: manna, krakowska, jęczmienna łamana, ryż, drobny makaron. Mąka pszenna, pytlowa, ziemniaczana i kukurydziana. | Pieczywo typu „graham”. Pieczywo z dodatkiem soi i słonecznika. Mąka razowa. Kasza jaglana. | Pieczywo razowe (żytnie i pszenne), pieczywo pszenne, grube kasze: pęczak, gryczana, grube makarony. Mąka żytnia. Pieczywo półcukiernicze. |
| Jaja | Białko jaja. | Żółtko jaja. | |
| Mięso, drób, wędliny | Mięsa młode, chude: wołowina, cielęcina, królik, indyk, kurczaki, perliczki, gołąb. Wędliny chude – szynka, polędwica, chuda kiełbasa szynkowa. | Dziczyzna, chuda wołowina, chudy schab, kura, parówki. Podroby: płucka, serca, wątroba (parzona), móżdżek. | Mięsa tłuste: baranina, wieprzowina, gęsi, kaczki. Wędliny tłuste. Wyroby mięsne wędzone i peklowane. |
| Ryby | Ryby chude: dorsz, leszcz, płastuga, sola, szczupak, sandacz, pstrąg, morszczuk, karmazyn, lin, flądra, lin, okoń. | Makrela, śledź, sardynka, leszcz, karmazyn. | Ryby tłuste: węgorz, pałasz, halibut, karp, sum. Ryby wędzone, konserwy rybne. |
| Tłuszcze | Masło, słodka śmietana, oleje roślinne – sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek. | Margaryny miękkie (w opakowaniach plastikowych, łatwe do rozsmarowania), oleje nie wymienione. | Śmietana, smalec, słonina, boczek, łój, margaryny twarde (w kostce). |
| Ziemniaki | Gotowane w wodzie i na parze, puree, pieczone w folii. | Frytki, chipsy ziemniaczane, ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, pyzy. | |
| Warzywa | Marchew, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, sałata, cykoria, pomidory bez skórki. Warzywa młode, soczyste. Potrawy z warzyw gotowanych, drobno rozdrobnionych, soki. | Rabarbar, brokuł, kalafior, fasolka szparagowa i zielony groszek – młode. Surówki z drobno startych warzyw. | Kapusta, czosnek, pory, rzepa, papryka, szczypior, cebulka, ogórki, brukiew, rzodkiewki. Warzywa podawane z zasmażkami, konserwowane. Warzywa podawane z majonezem, musztardą, grubo starte, stare. |
| Owoce | Owoce dojrzałe, bez skórki i pestek. Jabłka, truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze, banany, winogrona, owoce cytrusowe. Owoce jagodowe (maliny, porzeczki, jagody) w formie przecieru lub soku. | Wiśnie, kiwi, melony. W przypadku zaparć – namoczone suszone śliwki. | Owoce niedojrzałe. Gruszki, śliwki, czereśnie, agrest. Owoce suszone. |
| Suche strączkowe | Wszystkie są zabronione. | ||
| Cukier i słodycze | Cukier, miód, dżem bez pestek, przetwory owocowe słodzone – kompoty, galaretki. | Chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao i orzechy – batoniki, pierniczki, ciasteczka kupne. | |
| Przyprawy | W ograniczonych ilościach. Sól, cukier, sok z cytryny i kwasek cytrynowy, koperek, kminek, wanilia, cynamon, majeranek, rzeżucha, melisa, natka pietruszki, goździki. | Pieprz ziołowy, estragon, bazylia, tymianek, oregano. | Ostre: ocet, pieprz, musztarda, papryka. Pikle. |
| Zupy | Kleiki, krupniki z dozwolonych kasz, zupy mleczne, zupy owocowe, zupy warzywne czyste (nie zabielane): barszcz, zupa pomidorowa, kalafiorowa; zupy z dozwolonych warzyw. Zupy zagęszczane mąką z wodą lub mlekiem. | Rosół,zupa pieczarkowa, zupa z ogórków kiszonych, zupy zaprawiane śmietaną ( o ile chorzy je tolerują), zupy z dodatkiem żółtek. | Kapuśniaki, zupy zawierające warzywa strączkowe, zupy na mocnych wywarach z mięs i kości, zupy z zasmażką. |
| Potrawy mięsne i rybne | Mięsa gotowane w wodzie i na parze, duszone bez obsmażania, pieczone w folii. Podawane w formie potrawek, pulpetów, budyni. | Smażone, duszone, pieczone z dodatkiem tłuszczu. | |
| Potrawy z mąki i kasz | Kasze i ryż gotowane, budynie z kasz z dodatkiem mięsa i warzy, lane kluski. | Leniwe pierogi z niewielką ilością mąki. Kluski ziemniaczane. Naleśniki (nie obsmażane ponownie). | Potrawy z mąki i kasz smażone – ołtatki, kotlety z kaszy, kluski kładzone, kluski francuskie, zacierki. |
| Sosy | Łagodne, zagęszczone mąką z wodą lub mlekiem. Sos koperkowy, cytrynowy, potrawkowy, owocowe. Majonez domowy z sokiem cytrynowym. | Sosy ze śmietanką. | Ostre, z zasmażką, tłuste. |
| Desery | Kisiel, budyń, galaretka, kompot, mus, bezy, suflety, soki owocowe, przeciery owocowe. | Biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe, herbatniki – pieczone na białkach i z małą ilością tłuszczu. | Torty, czekolady, ciasta z kremem, faworki, pączki, ciasta kruche, francuskie, piaskowe, batony, lody, chałwa, słodycze z kakao i orzechami. |
| Napoje | Herbata, kawa zbożowa, mleko, napoje owocowe, soki owocowe i warzywne, napar z lipy, owoców dzikiej róży. | Słaba kawa naturalna. | Mocne kakao, czekolada, napoje alkoholowe, mocna kawa, herbata, wody gazowane, pepsi, coca-cola, tonik, oranżada, napoje pobudzające. |
| Potrawy półmięsne i bezmięsne | Risotto, makaron z mięsem i warzywami. | Zapiekanki z kasz, warzyw i mięsa. | Bliny, krokiety, bigosy, fasolka po bretońsku. |
| Dodatki do zup | Grzanki, kasze dopuszczone, ziemniaki, lane ciasto, makaron drobny. | Kluski francuskie, groszek ptysiowy. | Kluski kładzione, grube makarony i kasze. |
| Orzechy | Wszystkie są zabronione. |
Co może taki człowiek chory zjeść w święta?Może np.mak lub z niego makiełki?
W Wigilię osoba na diecie wątrobowej może zjeść rybę w galarecie, sałatkę jarzynową z niewielką ilością jajka (lub z samym białkiem) i odrobiną oleju, ciasto drożdżowe (najlepiej czerstwe), czysty barszczyk czerwony. Niektórzy chorzy dobrze reagują na mak, niektórzy czują się po nim gorzej (jest to produkt bardzo tłusty) — zwykle w szpitalu przygotowywaliśmy trochę „oszukany” makaron (drobny, dobrze rozgotowany) z niewielką ilością maku i miodem (z innych dodatków rezygnowaliśmy: orzechy i migdały to już zbyt dużo tłuszczu).
Choruję na Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B, unikam tłustych mięs i smażonych potraw, ale nie do końca przestrzegam wszystkich zaleceń tej diety. Proszę mi powiedzieć, ale tak szczerze, po jakim czasie wychodzą efekty tego, że załóżmy raz na 2–3 tygodnie zjem sobie coś z tych zabronionych pozycji, jakąś chałwę, kaszę gryczaną, kotleta schabowego itd. Dodam, że regularnie jem leki wspomagające wątrobę (Hepatil, Essentiale).
Każdy człowiek reaguje troszeczkę inaczej — ma inną tolerancję na obciążające pokarmy i nie da się przewidzieć po jakim czasie efekty „grzeszków” dietetycznych się ujawnią. Można by o tym wnioskować na podstawie analizy wyników badań i jadłospisu jaki Pan w tym okresie stosował, na podstawie stadium choroby czy leków jakie Pan przyjmuje — wymienione przez Pana można kupić bez recepty, myślę więc, że jest Pan w okresie zdrowienia — drobne odstępstwa raz na na 2–3 tygodnie (o ile nie czuje się Pan po nich gorzej) nie powinny zrobić niczego złego, ale oczywiście piszę to jedynie zgadując, ponieważ żadnych dokładnych danych nie mam.
Dziękuję za bardzo przydatny artykuł. Co prawda nie mam stwierdzonego żadnego schorzenia wątroby (choć czasami pobolewa), ale po latach niezdrowego odżywiania postanowiłem zmienić przyzwyczajenia żywieniowe. Ile czasu potrzebuje wątroba, by zregenerować się u młodej osoby?
Wątroba jest organem o niezwykłych wręcz zdolnościach regeneracyjnych, ale ich prędkość i czas jaki na nie potrzebuje jest uzależniony od dotychczasowego stanu. U młodej, zdrowej osoby przyjmuje się, że wystarczająca jest zmiana przyzwyczajeń zdrowotnych i ich konsekwentne wprowadzanie w życie przez co najmniej miesiąc.
Jeżeli zmiana przyzwyczajeń nie jest związana z jakąś konkretną jednostką chorobową to zalecenia dietetyczne będą się trochę różniły od tych zawartych w artykule — nie potrzeba (a nawet nie jest wskazane) wykluczanie grubych kasz, pełnoziarnistego pieczywa, tłustych ryb, świeżych warzyw i owoców (chyba, że po któryś ewidentnie się źle czujemy).
Mam pytanie, czy dieta wątrobowa jest wskazana i czy pomaga w ciąży w przypadku ucisku na woreczek żółciowy? Wszystkie wyniki krwi i usg jamy brzusznej są w porządku i nie wskazują na żadne schorzenia. Niestety powiększająca się macica uciska na woreczek co powoduje jego ból, gniecenie, swędzenie skóry w jego okolicy i tym podobne objawy, nie jest to ból nie do zniesienia, ale jest bardzo uciążliwy, szczególnie w nocy (powoduje bezsenność). Zastanawiam się, czy stosowanie tej diety coś by pomogło i kiedy odczuwałabym ewentualne efekty.
Dieta wątrobowa w ciąży nie jest najlepszym pomysłem, o ile nie ma jakiś konkretnych wskazań zdrowotnych — przyszły maluszek potrzebuje związków tłuszczowych, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, a dieta ta w szczególny sposób ogranicza ilość tłuszczu. Lepszym pomysłem jest stosowanie diety lekkostrawnej http://zasadyzywienia.pl/dieta-lekkostrawna.html — często zalecanej kobietą ciężarnym, ułatwiającą pracę uciśniętego przewodu pokarmowego.
Jeżeli chodzi o efekty takiej diety to dużo zależy od indywidualnej reakcji kobiety. Rozwijające się i coraz większe dziecko, często powoduje dyskomfort. U jednych kobiet zmiana diety na lekkostrawną daje natychmiastowe efekty, u innych lekko łagodzi po kilku dniach jej stosowania, a jeszcze u innych zmiany związane z uciskiem mijają dopiero pod koniec ciąży, gdy maluszek zmienia swoją pozycję przed porodem. Na pewno jednak dieta lekkostrawna powinna ograniczyć dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego.
Dwa tygodnie temu miałam wycięty pęcherzyk żółciowy z powodu kamieni. Mam 25 lat. Oczywiście dostałam kartkę z dietą, nieco inną niż ta tutaj, ale bardzo podobną. Chciałabym zapytać jak długo muszę trzymać się tej diety. Według zaleceń do trzech miesięcy, ale chciałabym zrobić sobie naleśniki, lub zjeść jakieś ciastko z czekoladą od czasu do czasu. Bardzo bym tego żałowała?
Dwa tygodnie od wycięcia pęcherzyka żółciowego, to dość krótki okres na wprowadzenie dodatkowych „grzeszków” w diecie — zwłaszcza ciastka z czekoladą to nie najlepszy pomysł. Niektóre osoby bardzo odchorowują takie eksperymenty. Natomiast naleśniki (o ile nie będą odsmażane, tylko zjedzone od razu po zrobieniu) z jakimś niedrażniącym, chudym nadzieniem może Pani powoli włączyć do jadłospisu.
Radzę za każdym razem sprawdzić — na jakiejś niewielkiej porcji (2−3 łyżeczki) — jak Pani zareaguje na konkretne nowo wprowadzane danie, pokarm. W ciągu najbliższych kilku tygodni należy (bardzo ostrożnie) wprowadzać produkty zabronione. Jeżeli po którymś poczuje się Pani gorzej, to przez jeden-dwa dni wraca się do diety podobnej jak po zabiegu, a dopiero później podejmuje się następną próbę wprowadzenia innego artykułu z grupy przeciwwskazanej. Przez okres 2–3 miesięcy radzę jednak odstawić panierowane kotlety, mielone i inne smażone potrawy. Większość osób źle również reaguje na ogórki i świeżą kapustę, które również zalecałabym wprowadzić na sam koniec.
Ile czasu powinnam stosować tą dieta (mam zapalenie wątroby po mononukleozie)? 🙂
Dietę wątrobową przy zapaleniu wątroby zwykle stosuje się przez cały czas występowania stanu zapalnego, a po uzyskaniu już prawidłowych wyników badań najpierw warto przejść na kilka dni na zwykłą dietę lekkostrawną, aby po kilku dniach jej stosowania powoli wprowadzać wykluczane produkty. Wprowadzając produkty pojedynczo łatwo sprawdzić, który konkretnie może nam jeszcze szkodzić (i na pewien czas jeszcze z niego rezygnujemy). Warto również pamiętać, że najpóźniej sięgamy po produkty tłuste i smażone.
Mam wycięty woreczek żółciowy. Podczas zabiegu lekarz wykrył częściową marskość wątroby. Minęły prawie dwa miesiące od operacji. Dostałam zalecenie stosowania diety wątrobowej i skierowanie do hepatologa. Niestety wizytę mam dopiero za pół roku. Stosując dietę czuję się dobrze. Wyniki również znacznie się poprawiły. Czy jest możliwość raz na tydzień zjedzenia czegoś, co jest zabronione? np frytek? Nie ukrywam, że przed zabiegiem żywiłam się zdecydowanie niezdrowo i strasznie tęsknię za tego typu potrawami. Po za tym strasznie ciężko jest coś ugotować co nie jest kolejnym kremem warzywny lub klopsami z sosem. Czy mogłabym poprosić o jakieś oryginalne przepisy, które pomogłyby mi zrobić coś, co będzie mi smakowało, a nie będzie jałowe i bez smaku?
Obawiam się, że do wizyty u hepatologa lepiej stosować dietę wątrobową — jedzenie fast foodów nie jest dobrym pomysłem. Z czasem będzie można rozszerzać dietę, ale radziłabym nie wracać już do poprzedniego sposobu żywienia. Zawsze jednak można spróbować trochę oszukać organizm i sięgnąć np. po frytki pieczone w piekarniku, zamiast pizzy zjeść ciasto drożdżowe (na słono) z dozwolonymi warzywami, sosem pomidorowym i np. szynką, czy też włączyć do jadłospisu zapiekanego pulpeta w bułce z sałatą i pomidorem.
Witam, jestem w 8m ciąży i stosuję, a raczej próbuję stosować tą dietę i łykam zlecone mi przez lekarza Essentiale forte i przyznam, że wątroba faktycznie nie boli. Gdy sobie folgowalam i np zjadłam slodycze kupione w sklepie, zamiast własnoręcznie zrobione albo napilam się niedozwolonych napojów to ból wracałmimo przyjmowania leku. Ograniczylam co prawda tłuszcze, aczkolwiek wciąż roślinne spozywam. Niestety nawet jeśli bym chciała to i tak nie mogę nic smażonego, bo od razu boli żołądek, a następnie cały brzuch i w nocy nie mogłabym spać. Potwierdzam, że warto zmienić nawyki żywieniowe 😉
Witam!
Mam pytanie: czy dieta w ostrym stanie mononukleozy zakaźnej u młodego człowieka róźni się
zasadniczo od diety lekkostrawnej?
Czy są produkty , których należy unikać jak ognia na pierwszej linii frontu?
A może jest kilka takich, które są bardzo zalecane?
Serdecznie pozdrawiam.
M.B
W mononukleozie ważne jest aby stosować dietę lekkostrawną, czasami na zlecenie lekarza, z ograniczeniem tłuszczu. Przede wszystkim należy unikać produktów bardzo tłustych i smażonych, a zalecane… specjalnych wskazań tak na prawdę nie ma, zwłaszcza gdy apetyt odbiera gorączka. Warto pamiętać o tym aby w każdym posiłku znalazło się jakieś chude źródło białka, aby odpowiednio się nawadniać (wodą lub wodą z niesłodzonym sokiem).
Witam serdecznie. Od 7 lat wiem, że mam w woreczku żółciowym dwa kamienie, sądze, że teraz mogły się powiększyć. Tydzień temu rozbolał mnie brzuch po prawej stronie promieniujący do pleców, do tego odbijanie, nudności, wzdęcia. Wybieram się na USG i do lekarza, a od tygodnia jestem na diecie, którą staram się dokładnie poznać — chociaż nigdy nie jadłam tłusto. Mam pytanie dotyczące makaronu, rozumiem, że najlepszy makaron byłby bezjajeczny, ale dlaczego musi być drobny? Dlaczego makarony grubsze są przeciwskazane?
Grubsze makarony są przeciwwskazane ponieważ są one po prostu mniej lekkostrawne, a w przypadku chorób wymagających oszczędzania przewodu pokarmowego wybieramy produkty, które jak najmniej obciążają organizm.
Dzień dobry, mój tata choruje na nowotwór złośliwy płuc . wystąpiły również przerzuty na wątrobę, co powoduje że jest ona znacznie powiększona. Proszę o radę, co w takiej sytuacji tata może spożywać, tak abym mu nie zaszkodziła?
Z własnego doświadczenia — mój tata również cierpiał na przerzuty na wątrobę — wiem, że chorzy tolerują tylko wybrane produkty. Często są to właśnie produkty przedstawione jako zalecane w diecie wątrobowej, ale może się zdarzyć, że jakiś produkt zalecany będzie budził niechęć Pani taty i wtedy po prostu wyklucza się ten artykuł spożywczy. Nie ma diety idealnej, bo wraz z rozwojem nowotworu, wraz z leczeniem, cały czas zmieniają się preferencje chorego. U mnie przez dłuższy czas sprawdzał się bardzo dobrze chudy krupnik, ryżanka, odrobina gotowanego mięsa, niewielkie ilości gotowanych warzyw.
Choruję na wirusowe zapalenie wątroby typu B.Trzymam się ścisłej diety.Ile czasu potrzeba aby wątroba powróciła do swojego pierwotnego stanu?(moja jest powiekszona ok.3cm.)
Powrót do zdrowia to bardzo indywidualna sprawa. Nie umiem odpowiedzieć na zadane przez Panią pytanie, bo tylko strzelałabym. Wszystko zależy od organizmu, odpoczynku itd.
Witam, weszłam na forum w związku z mononukleozą 8- niej wnuczki. Szukam rozsądnej diety dla niej. Ja chorowałam na żółtaczkę typu B sporo lat temu. Diety przestrzegałam rok czasu/ dosłownie/. Po tym okresie zaczęłam wprowadzać drobne tzw. grzeszki. Słuchałam organizmu, czy reaguje. Pełen zakres potraw wszedł w ciągu 2–3 lat łącznie z alkoholem. Obecnie jem wszystko/reaguję ostro tylko na świeży czosnek/. Na okres grillowy, czyli wakacje wprowadzam leki na wątrobę. Niektórzy znajomi nie stosowali diety i do dzisiejszego dnia są pod stałą kontrolą lekarską i mają dietę lekkostrawną. Czyli cierpliwość i tylko cierpliwość!!!
Witam, jestem w 35 tygodniu ciąży. Rozpoznano u mnie cholestazę. Czy mogę mogę stosować się do tej diety ?
Jak najbardziej dieta z lekkostrawna z ograniczeniem tłuszczu jest tym modelem żywienia, który stosuje się przy cholestazie.
Witam, mam 31 lat wykryto u mnie OZT nie pije alkoholu, starałam się odżywiać racjonalnie a mimo to 3 tyg temu wykryto chorobę. Leżałam w szpitalu przez 4 dni miałam dietę w postaci kroplowek a mimo to amylaza we krwi się utrzymywała. Jestem na tej diecie ale momentami nie daje rady i coś ukąsze. I nie chodzi tu o potrawy tłuste i smażone ale o słodycze jakiś mleczny cukierek czy kawałek ciasta 😐czy to mocno zaszkodzi trzustki?
Problem polega na tym, że trzustka odpowiada nie tylko za trawienie tłuszczy, ale również za produkcję insuliny czyli związku odpowiedzialnego za utrzymanie prawidłowego poziomu cukru we krwi. Taki wydawało by się niewinny kawałek ciasta, to zwykle mieszanina tłuszczu i cukru czyli obciąża trzustkę na wszelkie możliwe sposoby. Jeśli chce Pani coś od czasu do czasu podgryźć to lepiej sięgnąć po niskosłodzoną galaretkę, kisiel, budyń na chudym mleku. Zalecam również sięgnięcie do innego wpisu, poświęconego już bezpośrednio ostremu zapaleniu trzustki http://zasadyzywienia.pl/dieta-w-ostrym-zapaleniu-trzustki.html
Witam, mam 41 lat. Dwa lata temu w 2014 roku miałem podwyższoną Bilirubinę — 2,09 oraz ALT — 79, USG jamy brzusznej wątroba, trzustka w normie. Po trzech miesiącach diety wyniki wróciły do normy i zacząłem normalnie się odżywiać — słodycze, smażone, z alkoholu piwo max 2 dziennie. Po dwóch latach w 2016 roku wyniki znowu się pogorszyły Bilirubina — 2,89, ALT — 74 — USG wątroba, trzustka znowu w normie, ale widoczne jakieś stłuszczenie. Pytanie czy wątroba jest jeszcze raz w stanie się zregenerować, jeżeli tak jak długo utrzymywać dietę i czy w czasie diety można spożywać parówki i ryby wędzone — ponieważ jedni twierdzą, że można a inni wręcz przeciwnie. Czy po ewentualnej regeneracji wątroby będę mógł pozwolić sobie na słodycze, lody i wyroby cukiernicze?
Odpowiem w punktach:
1. Parówki — tylko te z wyższej półki i nie częściej niż 2 razy w miesiącu.
2. Ryby wędzone, wszelkie wędzone produkty spożywcze — zdecydowanie nie, obciążają przewód pokarmowy, a właśnie stara się Pan go odciążyć.
3. Jeżeli chodzi o regenerację wątroby — wszystko zależy od przyczyny i indywidualnych predyspozycji. Nie znam Pana np. wagi ciała, składu ciała (ilości tłuszczu), aktywności, sposobu żywienia itd. więc nie mogę napisać nic więcej. Przede wszystkim lekarz pewnie pewnie chciał ustalić przyczynę nawracającego podwyższenia się parametrów wątrobowych.
4. Jeżeli wszystko w wyniku diety się unormuje to może chodzić o Pana zwyczaje żywieniowe, a wtedy trzeba się będzie zastanowić nad stałą zmianą jadłospisu. Słodycze — tak, ale najlepiej raz w tygodniu a nie codziennie, lody warto będzie zastąpić sorbetami, wyroby cukiernicze — własnej roboty ciastem (na maśle, a nie margarynie — masło ma bowiem taką formę kwasów tłuszczowych która jest z lekkostrawna), a kupne słodkości — galaretką, kisielem lub budyniem przygotowywanym samodzielnie (ale nie instant).
Dziękuję za odpowiedź. Proszę jeszcze o poradę — aktualnie na diecie spożywam głównie wędlinę drobiową, pytanie czy kiełbasa drobiowa na gorąco lub z grilla będzie także odpowiednia? I jeszcze czy mogę spożywać: migdały, wafle andruty, paluszki, wodę lekko gazowaną, sok pomarańczowy, rzodkiewkę, ogórek zielony, szczypiorek i jaki najlepiej chleb jasny, ciemny ?
Znając skład kilkunastu kiełbas drobiowych zdecydowanie odradzam ich spożywanie, nawet człowiekowi zdrowemu. W wielu z nich brakuje tylko dzioba (aczkolwiek nie założyłabym się, że w jakiejś i tego nie zmielili). Podczas diety wątrobowej zwykle zaleca się chleb jasny — i na początku diety, gdy chcemy odciążyć przewód pokarmowy, to dobry wybór, ale już przy stłuszczeniu wątroby można sięgnąć również po chleb ciemny (oby nie z karmelem czy słodem) — o ile nie wystąpią wzdęcia. Podobnie ma się z ogórkiem zielonym, rzodkiewką, szczypiorkiem i innymi zwykle wykluczonymi warzywami — jeżeli dana osoba ze stłuszczeniem wątroby je toleruje, to wcale się ich nie wyklucza. Znam osoby, które przy stłuszczeniu wątroby mogą zjeść spokojnie surówkę z kapusty, a nawet bigos (z filetem drobiowym zamiast innego mięsa) bez jakichkolwiek konsekwencji. Woda lekko gazowana również będzie dopuszczona o ile dana osoba ją toleruje, nie ma po niej wzdęć, bóli itp. Sok pomarańczowy — w ograniczonej ilości można wprowadzić, ale to oznacza 1–2 szklanki świeżo wyciśniętego soku tygodniowo. W stłuszczeniu nadmiar cukru w diecie nie jest dobry, bo niestety pogarsza stan wątroby. Migdały, paluszki, andruty — zdecydowanie trzeba wykluczyć.
Witam, jestem w 26 tyg ciąży, stwierdzono u mnie cholestazę ciążową (alat — 70, asat — 41 i ciągnie rośną), jaką dietę należy wprowadzić przy tym schorzeniu?
Cholestazę ciężową powinien dobrze prowadzić lekarz, zwłaszcza jeżeli chodzi o suplementację (w ciąży niestety może być niezbędna). Jeżeli chodzi o dietę to powinna to być właśnie dieta wątrobowa opisana powyżej, przy czym zwykle wyklucza się wszelkie surowizny i zastępuje gotowanymi warzywami.
Witam! U mojej mamy wykryto refluks żółciowy, zalecenie — stosowanie diety lekko strawnej z wykluczeniem produktow mlecznych, ale konkretnie nikt nie sformułował co na takiej diecie można jeść.… Bardzo prosiabym o jakieś konkrety w tym żywieniu, co jeść czego unikać, naprawde ulatwiloby to życie. Z góry dziękuje
Nie wiem dlaczego u Pani mamy nakazano wykluczyć produkty mleczne, bo zwykle się tego nie robi — może po prostu ich nie tolerowała. W refluksie żółciowym stosuje się miks diet wątrobowej z dietą w refluksie żołądkowym (http://zasadyzywienia.pl/dieta-w-refluksie.html). Zdumiewająco ważnym elementem tej diety jest regularność posiłków, brak pośpiechu i relaks (o który najtrudniej gdy coś nam dokucza).
Witam, mam 31 lat i kamice żółciową. Jestem po PZT, z zakrzepicą żyły wątrobowej wrotnej (obniżony poziom białka S i na stałe Warfin) i masywnym krążeniem obocznym. Ostatnio dostałam kolki wątrobowej, chodź staram się jeść dietetycznie czyli z ograniczeniem tłuszczu. Lekarze nie chętnie chcą zoperować woreczek ze wzgledu na krążenie oboczne, a do tego borykam się z niedokrwistoscią oporną na leczenie żelazem. Sama już nie wiem co jeść. Może jakieś gotowe jałdospisy przykładowe.
Zawsze w przypadkach kilku nakładających się chorób dieta zaczyna być trudna. Na tej stronie staram się w miarę możliwości umieszczać odpowiedzi, ale nie zawsze nadążam i nie zawsze jestem wstanie to zrobić — u Pani potrzeba indywidualnie dobranej diety, opartej o stan zdrowia (i wyniki badań). Nic tu nie dają przykładowe jadłospisy, bo będą uwzględniały jedynie kamicę żółciową, a nie dodatkowe schorzenia. Najlepiej gdyby Pani wymęczyła u lekarza skierowanie do poradni metabolicznej albo dietetyka (może jest gdzieś działający przy szpitalu), który indywidualnie ułożyłby Pani jadłospis.
Witam !!! Właśnie wykryto u mnie wirusa HCV . Z elestrografi swe wyszło F3 .Wizytę drugą mam na początku grudnia ma druga wizytę w przychodni przy szpitalnej . Są zrobione genotypy ‚ale nie znam wyników. Idę do szpitala na diagnostykę po 20-12-2016 r . I najprawdopodobniej leczenie będzie w drugim kwartale 2017 roku . Z czego muszę zrezygnować w moim jedzeniu oprócz alkoholu ?
Warto zastosować dietę na którą Pani weszła — z jej wskazówkami (zwłaszcza doborem produktów).
Rak drog zolciowych „wykryto 2 miesiące temu„,juz jestem po 1 chemii…jaka dieta jeśli mogę zapytać ?
Dieta będzie zależała w dużej mierze, od tego jak bardzo nowotwór się rozprzestrzenił — na pewno stosuje się dietę z ograniczeniem tłuszczu, zwykle też lekkostrawną — czyli dokładnie taką jaką w tym wpisie opisałam. Wiele zależy od tego co chory toleruje.
Mam zapalenie woreczka żółciowego. Chciałbym się dowiedzieć czy bede mógł raz na jakiś czas wyjść na pizze czy zjeść jakieś frytki. Pozdrawiam
Obawiam się, że do czasu usunięcia kamieni i w okresie rekonwalescencji pizza czy frytki to nie jest dobry pomysł — obydwa dania są po prostu za tłuste.
Czy w ramach tej diety (wprowadzonej z powodu cholestazy ciążowej) można jeść kluski śląskie, papier ryżowy i produkty z kokosa takie jak: wiórki kokosowe, mleko kokosowe własnej roboty, olej kokosowy w małych ilościach?
Przy diecie z ograniczeniem tłuszczu można wprowadzić do jadłospisu jedynie 5 g oleju roślinnego dziennie (tj. mała łyżeczka). Wiórki kokosowe 63,2 g tłuszczu w 100 g — a więc zdecydowanie należy z nich zrezygnować. Podobnie mleko kokosowe własnej roboty (czyli z wiórków) jest bardzo bogate w tłuszcze, więc podobnie jak z wiórków trzeba je z jadłospisu wykluczyć. Kluski śląskie — świeżo przygotowane bywają dobrze tolerowane, papier ryżowy jest głównie źródłem węglowodanów jeśli więc dobrze go Pani toleruje to spokojnie można go stosować.
Witam, mam 35 lat, może zacytuje wynik z USG: „Wątroba niepowiększona, o wymiarze 104 mm w prawej lini środkowo-obojczykowej, o znacznie wzmożonej echogeniczności, w całości niejednorodna z obszarami niestłuszczonego miąższu w obu płatach.” AST — 19,6, ALT- 28,4 Bilirubina całkowita — 0,50, Fosfataza zasadowa 44,40, GGTP — 45. Czy powinienem ściśle trzymać się powyższej diety? Czy mój stan wątroby jest bardzo poważny? Lekarz ogólny jakoś nie przejął się specjalnie.
To badanie wskazuje jedynie (albo aż) że ma Pan w części stłuszczoną wątrobę. To nie jest stan poważny, bo badania krwi są w bardzo dobre, więc nic dziwnego, że lekarz się nie przejął. Warto jednak przyjrzeć się co spowodowało stłuszczenie — czy jest to nadmiar wagi, cukrzyca, podwyższony poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, niedobór zieleniny w diecie, alkohol itd. (to najczęstsze przyczyny) — i zacząć wprowadzać zmiany.
Dziękuję za odpowiedź. Nadwaga ani cukrzyca to raczej nie jest, badałem krew oraz poziom glukozy — wszystko w normie. Natomiast mam podwyższony cholesterol (199) i poziom trójglicerydów też podwyższony ale w tej chwili nie pamiętam ile. Chciałbym odtłuścić wątrobę, ale bez jakiejś drastycznej diety. Czy hepatil i ostropest, umiar w napojach alkoholowych i słodyczach wystarczy żeby się z tym uporać? Ile zazwyczaj trzeba czasu, żeby wątroba „ożyła” ?
Ostropest i hepatil wspomaga pracę wątroby, działają lekko ochronnie ale jej nie regenerują. Na pewno potrzeba umiaru w alkoholach, słodyczach, słodkich napojach, smażeninie. Ja bym zwróciła uwagę przede wszystkim na tym, aby w codziennym jadłospisie znalazło się odpowiednio dużo surowej zieleniny (zwłaszcza warzyw). W przypadku stłuszczenia wiele zależy też od odpowiedniej ilości błonnika. I oczywiście ustabilizowania ilości trójglicerydów i cholesterolu. Natomiast określenie czasu będzie trudne — wiele zależy od indywidualnej podatności, a do tego stłuszczenie jest tylko częściowo odwracalne. Jednak dopóki wątroba dobrze pracuje (a przecież parametry wątrobowe są u Pana dobre) głównym celem diety jest powstrzymanie powstawania nowych zmian które mogłyby te pracę zakłócić.
Jestem w 34 tc, mam cholestazę ciężarnych, wyniki ładnie się unormowały na Ursopolu. Dietę trzymam bardzo ścisłą, bez odstępst, ale zastanawiam się czy mogłabym podczas Wigilii zjeść kilka pierogów ruskich bez okrasy (jeszcze jak nie wiedziałam, że nie mogę to zjadłam kluski kładzione i nic mi nie było)? I proszę powiedzieć jak jest z pieczarkami — można czy nie można, bo znalazłam sprzeczne informacje.
Nie dziwnego, że spotkała Pani sprzeczne informację bo z pieczarkami wiele zależy od indywidualnej tolerancji — większość znanych mi mam z cholestazą dobrze je znosiło, ale jedna nie mogła nawet odrobiny. Natomiast odrobina pierogów ruskich z chudym serem, własnej roboty, bez okrasy zwykle dobrze jest znoszona przez przyszłe mamy.
Witam, mam 63 lata. W zeszłym roku zdiagnozowano u mnie pierwotną marskość żółciową wątroby. Od ok. 30 lat odczuwałam od czasu do czasu dolegliwości w postaci wzdęć po niektórych smażonych potrawach. Próby wątrobowe zawsze były prawidłowe. Ok.10 lat temu stwierdzono u mnie chorobę Hashimoto bez niedoczynności, W zeszłym roku doszła nadczynność tarczycy, która wpłynęła na stan mojej wątroby i dalsze badania ujawniły rodzaj schorzenia wątroby. Wyniki z lipca ub.roku: ALT 113, GGT 124, TSH <0,005, FT3 16,58, FT4 38,3, bilirubina 0,19 . Niedawno wykonane badanie Fibroscan wykazało włóknienie wątroby na poziomie 7.9kPa ; IQR*0.8 ; IQR*/med 10% (F2 w skali Metavir). Oczekuję na termin wizyty u hepatologa. Czy stan mojej wątroby może ulec poprawie a dieta musi być już na stałe i czy bardzo rygorystyczna? Czy potrawy krótko smażone jak np.naleśniki raz na miesiąc mogą bardzo zaszkodzić? Obecnie czuję się już dobrze ale największym problemem jest dieta. Oczywiście staram się trzymać w ryzach ale ubogi zakres dozwolonych produktów utrudnia mi przygotowanie urozmaiconych i smacznych potraw a nie mogę znaleźć nigdzie większej ilości przepisów. Pozdrawiam
Dietę trzeba będzie stosować do końca życia — bo stawką jest utrzymanie jej na takim poziomie jak jest obecnie i nie dopuszczenie do dalszego pogorszenia. Od czasu do czasu można jednak zjeść naleśniki — ale ten raz na miesiąc, to odpowiednio rzadko.
Jestem po wycięciu woreczka 24.1. 2018 r.- dieta wątrobowa.Stosuję ją rygorystycznie,ale zastanawiam sie ‚czy mogłabym zjeść banana.
Bez problemu może Pani wprowadzić do diety banana. Od operacji minęło już ponad miesiąc, po takim okresie od operacji, dietę należy już rozszerzać.
Czy dieta „wątrobowa” przy wyciętym pęcherzyku żółciowym, uszkodzeniu tętnicy wątrobowej (błąd lekarski; poza tym wątroba jest zdrowa) a następnie leczeniu powikłań po tej operacji poprzez rekonstrukcję dróg żółciowych — czy taka dieta w jakiś znaczący sposób może różnić się od tej zamieszczonej w artykule? Z tego, co wspomniał lekarz u pacjenta chodzi przede wszystkim o ograniczenie produktów stymulujących produkcję żółci. Choremu najbardziej w diecie doskwiera brak przypraw (pieprz, chili, imbir, kurkuma, czosnek), orzechów oraz gorzkiej czekolady. Czy można którykolwiek z ww produktów włączyć choćby w małym stopniu do diety?
Dieta tutaj opisana to właśnie taka jaką w wymienionych schorzeniach powinno się stosować. Jeśli chodzi o przyprawy, orzechy i czekoladę to początkowo (przez 1–2 miesiące) bym się z nimi wstrzymała, a później powoli rozszerzałabym jadłospis — najpierw o przyprawy (czosnek zostawiłabym na koniec) — zaczynając od niewielkich ilości, później orzechy i o ile już będzie lepsza tolerancja można sięgnąć po czekoladę.
Witam. Przy badaniu usg wątroba powiększona w wym.CC170 mm jednorodna bez zmian ogniskowych. Echogenicznosc stluszczeniowa. ALAT 26 AST41 FOSFAT 87 BILIRU 9, 90 GGTP 532 CHOLEST.CALKO.7, 70 Trojglic 9, 86 HDL1.71 czy przy takich zlych wynikach pomoże watrobowa dieta?
Dieta na pewno pomoże, ale może być niewystarczająca. Należałoby się przyjrzeć również masie ciała (czy oby nie za duża), rodzajowi napojów oraz aktywności fizycznej.
Dzień dobry,
Mój tato lat 73 jest dwa miesiące po resekcji wątroby z powodu nowotworu. Od tego czasu stosuje dietę wątrobową. Pytanie, czy będzie mógł stopniowo wracać do w miarę normalnego jedzenia?
Zazwyczaj z czasem rozszerza się ograniczenia dietetyczne, ale bardzo powoli i zgodnie z indywidualną tolerancją. Jest to więc z czasem dieta mniej restrykcyjna, jednak nie spotkałam się aby w tym wieku i po tak ingerującym w organizm zabiegu powrócić do diety sprzed choroby.
Witam
W ostatnim okresie pozwoliłem sobie na zbyt wiele ba nawet dużo za wiele mianowicie długi okres spożywałem alkohol i odżywiałem się najgorzej jak to możliwie. Po zaprzestaniu spożywiania alkoholu dopadł mnie ból brzucha itp. 3 dni po zaprzestaniu używek lekarz wysłał mnie na badania a wyniki były przerażające — trójglicerydy 3000! chol. całk 1000! ggtp 500! ast 68 alt 70, wyniki trzystkowe o.k. wątroba stłószczona. Miałem zostać w szpitalu ale stwierdziłem że skonsultuję się z moim lekarzem.On zalecił ścisłą dietę i (nazwa wykasowana by nie reklamować) i coś na ułatwienie trawienia oraz ponowne badanie trójglicerydów za 2 dni. I okazało się że trójglicerydy spadły na 680.Po tym lekarz stwierdził że na razie mam dietę i to wszystko. I teraz zastanawiam się jaką dietę mam przestrzegać czy na zmniejszenie trójglicerydów czy wątrobową czy jescze jakąś inną bo już tyle się naczytałem że zgupiałem.
Można prosić o jakiś kierunek?
Pozdrawiam
Wystarczy zastosować dietę — w początkowym okresie o silnym ograniczeniu tłuszczy (zero tłuszczy dodanych typu masło, same produkty niskotłuszczowe), z czasem można przejść na dietę z ograniczeniem tłuszczy (tj. z takimi artykułami spożywczymi które wymieniłam w tabeli przy nabiale i mięsie). Nie widzę natomiast problemu z tym, aby w jadłospisie pojawiały się grube kasze, ciemny chleb (o ile są dobrze tolerowane), a także większe ilości surowych warzyw (też oczywiście w miarę tolerancji własnego organizmu).
witam jestem w 33 tyg. ciąży mam stwierdzona cholestazę i cukrzycę ciążową nie wiem jak pogodzic dwie tak skrajnie różne diety
To dość rozległy temat i trudno na niego odpowiedzieć w komentarzu, ale… przede wszystkim skupić należy się na ograniczeniu tłuszczu i wprowadzeniu (w miarę możliwości) jadłospisu opartego o produkty o niskim indeksie glikemicznym. Z truizmów: wykluczyć należy przede wszystkim cukier, produkty zawierające syrop glukozowo-fruktozowy (często ukrywany też pod nazwami słód pszeniczny, słód zbożowy). W jadłospisie powinno znaleźć się tylko chude mięso, odtłuszczony nabiał (o ile Pani go toleruje), warto uważać na żółtka jaj (też często dodawane do potraw), nie stosować smażenia, pieczenia w tłuszczu itp. Ograniczenia kasz i ciemnego pieczywa dobierałabym indywidualnie, a nie zgodnie z tą tabelą z wpisu (ograniczała i wykluczałabym tylko te produkty, po których czuje się Pani gorzej), postawiłabym na dopuszczone do spożycia warzywa.
Wiem, że czytając o diecie cukrzycowej na pewno dowiedziała się Pani o tym, że powinna jeść grube kasze i surowiznę, ale w przypadku połączonych schorzeń stosuje się kompromis. Najlepiej dla Pani będzie wykluczać ewidentnie szkodliwe produkty (tłuszcze, cukry proste) i w miarę tolerancji własnego organizmu dopasowywać resztę zaleceń.
Czosnek jest odradzany po operacji (w moim przypadku laparoskopia). A czy można stosować suszony czosnek niedźwiedzi? Czy młoda gotowana kapusta w niewielkich ilościach będzie odpowiednia? Jaki jest mniej więcej okres po którym można rozszerzać dietę? Niektórzy mówią o 2 tyg, inni że jest to minimum miesiąc.
Ja bym przez dwa tygodnie ściśle przestrzegała diety — wykluczyłabym zarówno czosnek, suszony czosnek niedźwiedzi jak i młodą kapustę. Za to po tym czasie spokojnie bym rozszerzała dietę, oczywiście powoli o wszystkie składniki. Kiedyś czekało się dłużej z powrotem do normalnego żywienia, ale to okazało się niepotrzebne i nieuzasadnione.