Dieta lekkostrawna

Dla kogo?

Dieta ta zalecana jest każdemu, kto potrzebuje takiego doboru artykułów spożywczych, które łatwo ulegną strawieniu, nie obciążając dodatkowo organizmu.

Dietę lekkostrawną zaleca się dla:

  • małych dzieci,
  • osób starszych,
  • chorych w chorobach przebiegających z gorączką (angina, grypa, zapalenie płuc i oskrzeli),
  • w rekonwalescencji po ciężkich chorobach i zabiegach operacyjnych,
  • przy chorobach przewodu pokarmowego (chyba, że wymagamy indywidualnej diety związanej z wybranym schorzeniem).

Zasady diety

Zasady żywienia osób na diecie lekkostrawnej nie różnią się zbytnio od tych zalecanych osobą zdrowym:

  • należy spożywać 4–5 niewielkich posiłków,
  • posiłki powinny być spożywane regularnie o tej samej godzinie,
  • kolację należy spożywać na minimum 2 godziny przed snem,
  • należy jeść powoli, dokładnie gryźć,
  • powinno się unikać wysiłku i przemęczenia przed i zaraz po posiłku,
  • należy wypijać przynajmniej 2,5 litra napojów w ciągu dnia.

Ilość dostarczanych składników odżywczych, mineralnych i witamin powinna być dostosowana do osoby, jej aktywności fizycznej i stanu odżywiania, ale nie jest różna od zaleceń osoby zdrowej. W przypadku wysokiej gorączki można okresowo podnieść podaż białka.

Jak gotować?

Bardzo ważną zasadą diety jest, taki dobór technik przyrządzania potraw, które uczynią ją maksymalnie łatwą do strawienia.

Zalecenia, które należy stosować przy przygotowywaniu potraw:

  • wybieramy lekkostrawne sposoby przygotowywania posiłków:gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez uprzedniego obsmażania, pieczenie w folii lub specjalnym rękawie (przy zastosowaniu tego typu form pieczenia produkty nie wysychają i stają się łatwiejsze do przyswojenia),
  • dokładnie rozdrabniamy produkty spożywcze – mielimy mięso, przecieramy lub drobno ścieramy warzywa i owoce,
  • spulchniamy potrawy poprzez dodatek ubitej z białek piany (np. suflety) czy namoczoną w mleku lub wodzie bułce,
  • jeżeli chcemy zagęścić potrawę to dodajemy zawiesinę wody lub mleka z mąką, z eliminacją zasmażek,
  • aby polepszyć wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, dodajemy tłuszcz do warzyw po skończeniu, a nie w trakcie gotowania (np. masło),
  • usuwamy pestki i skórki z warzyw i owoców – porzeczek, pomidorów, winogron, kabaczków,
  • wykorzystujemy w diecie oczyszczone produkty zbożowe – pieczywo białe, drobne kasze,
  • czasami zamieniamy całe warzywa i owoce na soki i przeciery z nich przygotowane.

Jak nie należy gotować?

Ważne jest, aby wyeliminować:

  • smażenie,
  • pieczenie tradycyjne (z użyciem tłuszczu),
  • stosowanie zasmażek,
  • odgrzewanie,
  • odsmażanie.

Produkty oraz potrawy dozwolone i przeciwwskazane

Produkty Produkty zalecaneProdukty dopuszczone w niewielkich ilościachProdukty przeciwwskazane
Produkty mleczneMleko słodkie, zsiadłe. Ser biały, ser twarogowy chudy i półtłusty, serki homogenizowane. Jogurt, kefir, maślanka, serwatka.Tłusty twaróg, ser żółty z obniżoną ilością tłuszczu, jogurt kremowy i mleko pełnotłuste.Sery żółty, topiony, serki dojrzewające, ser „Feta”, serki typu „Fromage”.
Produkty zbożowe i pieczywoPieczywo – jasne, czerstwe, sucharki. Kasze drobne: manna, krakowska, jęczmienna łamana, ryż, drobny makaron. Mąka pszenna, pytlowa, ziemniaczana i kukurydziana.Pieczywo typu „graham”. Pieczywo cukiernicze, pieczywo z dodatkiem soi i słonecznika. Mąka razowa. Kasza jaglana.Pieczywo razowe (żytnie i pszenne), pieczywo pszenne, grube kasze: pęczak, gryczana, grube makarony. Mąka żytnia.
JajaGotowane na miękko, w koszulkach.Jajecznica na parze, jaja sadzone i omlety na parze.Gotowane na twardo, smażone na tłuszczu.
Mięso, drób, wędlinyMięsa chude: wołowina, cielęcina, królik, indyk, kurczaki, perliczki, gołąb. Wędliny chude – szynka, polędwica, chuda kiełbasa szynkowa.Dziczyzna, chuda wołowina, kura, parówki. Podroby: płucka, serca, wątroba (parzona), móżdżek.Mięsa tłuste: baranina, wieprzowina, gęsi, kaczki. Wędliny tłuste. Wyroby mięsne wędzone i peklowane.
RybyRyby chude: dorsz, leszcz, płastuga, sola, szczupak, sandacz, pstrąg, morszczuk, karmazyn, lin, flądra, lin, okoń.Makrela, śledź, sardynka, leszcz.Ryby tłuste: węgorz, pałasz, halibut, karp, sum. Ryby wędzone, konserwy rybne.
TłuszczeMasło, słodka śmietana, oleje roślinne – sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek.Margaryny miękkie (w opakowaniach plastikowych, łatwe do rozsmarowania), oleje nie wymienione.Śmietana, smalec, słonina, boczek, łój, margaryny twarde (w kostce).
ZiemniakiGotowane w wodzie i na parze, puree, pieczone w folii.Frytki, chipsy ziemniaczane, ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, pyzy.
WarzywaMarchew, buraki, dynia, szpinak, kabaczki, sałata, cykoria, pomidory bez skórki. Warzywa młode, soczyste. Potrawy z warzyw gotowanych, drobno rozdrobnionych, soki.Rabarbar, brokuł, kalafior, fasolka szparagowa i zielony groszek – młode. Surówki z drobno startych warzyw.Kapusta, czosnek, pory, rzepa, papryka, szczypior, cebulka, ogórki, brukiew, rzodkiewki. Warzywa podawane z zasmażkami, konserwowane. Warzywa podawane z majonezem, musztardą, grubo starte, stare.
OwoceOwoce dojrzałe, bez skórki i pestek. Jabłka, truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze, banany, winogrona, owoce cytrusowe. Owoce jagodowe (maliny, porzeczki, jagody) w formie przecieru lub soku.Wiśnie, kiwi, melony.Owoce niedojrzałe. Gruszki, śliwki, czereśnie, agrest. Owoce suszone.
Suche strączkoweWszystkie są zabronione.
Cukier i słodyczeCukier, miód, dżem bez pestek, przetwory owocowe słodzone – kompoty, galaretki.Chałwa, czekolada, słodycze zawierające tłuszcz, kakao i orzechy – batoniki, pierniczki, ciasteczka kupne.
PrzyprawyW ograniczonych ilościach. Sól, cukier, sok z cytryny i kwasek cytrynowy, koperek, kminek, wanilia, cynamon, majeranek, rzeżucha, melisa, natka pietruszki, goździki.Pieprz ziołowy, estragon, bazylia, tymianek, oregano.Ostre: ocet, pieprz, musztarda, papryka. Pikle.
ZupyKleiki, krupniki z dozwolonych kasz, zupy mleczne, zupy owocowe, zupy warzywne czyste (nie zabielane): barszcz, zupa pomidorowa, kalafiorowa; zupy z dozwolonych warzyw. Zupy zagęszczane mąką z wodą lub mlekiem.Rosół,zupa pieczarkowa, zupa z ogórków kiszonych, zupy zaprawiane śmietaną, zupy z dodatkiem żółtek.Kapuśniaki, zupy zawierające warzywa strączkowe, zupy na mocnych wywarach z mięs i kości, zupy z zasmażką.
Potrawy mięsne i rybneMięsa gotowane w wodzie i na parze, duszone bez obsmażania, pieczone w folii. Podawane w formie potrawek, pulpetów, budyni. Smażone, duszone, pieczone z dodatkiem tłuszczu.
Potrawy z mąki i kaszKasze i ryż gotowane, budynie z kasz z dodatkiem mięsa i warzy, lane kluski.Leniwe pierogi z niewielką ilością mąki. Kluski ziemniaczane. Naleśniki (nie obsmażane ponownie).Potrawy z mąki i kasz smażone – ołtatki, kotlety z kaszy, kluski kładzone, kluski francuskie, zacierki.
Sosy Łagodne, zagęszczone mąką z wodą lub mlekiem. Sos koperkowy, cytrynowy, potrawkowy, owocowe. Majonez domowy z sokiem cytrynowym.Sosy ze śmietanką.Ostre, z zasmażką, tłuste.
DeseryKisiel, budyń, galaretka, kompot, mus, bezy, suflety, soki owocowe, przeciery owocowe.Biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe, herbatniki.Torty, czekolady, ciasta z kremem, faworki, pączki, ciasta kruche, francuskie, piaskowe, batony, lody, chałwa, słodycze z kakao i orzechami.
NapojeHerbata, kawa zbożowa, mleko, napoje owocowe, soki owocowe i warzywne, napar z lipy, owoców dzikiej róży.Słaba kawa naturalna.Mocne kakao, czekolada, napoje alkoholowe, mocna kawa, herbata, wody gazowane, pepsi, coca-cola, tonik, oranżada, napoje pobudzające.
Potrawy półmięsne i bezmięsneRisotto, makaron z mięsem i warzywami.Zapiekanki z kasz, warzyw i mięsa.Bliny, krokiety, bigosy, fasolka po bretońsku.
Dodatki do zupGrzanki, kasze dopuszczone, ziemniaki, lane ciasto, makaron drobny.Kluski francuskie, groszek ptysiowy.Kluski kładzione, grube makarony i kasze.
OrzechyWszystkie są zabronione.

5 komentarzy

  • ewa

    prosę o opracowanie diety dla chorych na celiakę ichorobę crohna

  • Alicja

    A czy kasza gryczana niepalona będzie dozwolona w diecie lekkostrawnej?

    • Marta Mikuła-Meyer

      Kasza gryczana niepalona jest niestety równie ciężko strawna jak palona.

  • danuta

    czy ciasto drozdzowe przy diecie lekkostrawnej moze byc podanie i mus z truskawek z jogurtem

    • Marta Mikuła-Meyer

      Zwykle chorzy dobrze tolerują ciasto drożdżowe (lepiej jednodniowe niż świeże), podobnie jak mus z truskawek z jogurtem.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *