Zasady żywienia

Od czasu do czasu modne stają się sztuczne diety — znana od dawna dieta Cambridge czy obecnie wchodzące w Polsce na rynek Allevo i DietaLight. Każdy z producentów takiej metody odchudzania z troską opowiada o problemach z nadwagą i otyłością oraz trudnościach z utrzymaniem tradycyjnej diety odchudzającej. W zamian proponują chemiczne mieszanki zastępujące posiłki o drastycznie obniżonej kaloryczności i dietę, z której powrót do zwykłego jedzenia zajmuje miesiące.

Zabójcze ograniczenia

Wydaje się, że im niższa kaloryczność diety tym większy ubytek wagi w trakcie odchudzania. Nie jest to jednak takie proste. Nasz organizm dość szybko przechodzi w tryb oszczędzania — zmniejsza przemianę materii, a zwiększona produkcję enzymów umożliwiających w przyszłości odłożenie zapasowej tkanki tłuszczowej. Aby temu zapobiec stosuje się obecnie diety dostarczające nie mniej niż 1200 — 1500 kcal. A jak to wygląda w przypadku wspomnianych diet?

dieta	1 etap	2 etap	3 etap	4 etap	5 etap	6 etap
Cambridge	415 do 615 kcal	810 kcal	1000 kcal	1200 kcal	1500 kcal	Powyżej 1500 kcal
DietaLight	ok. 600 kcal	800 kcal	1000 kcal	1200 kcal	1400 kcal	brak
Allevo	580 – 700 kcal	800 – 900 kcal	1000 – 1200 kcal	1200 – 1400 kcal	Powyżej 1400 kcal	brak

Jak widać w powyższym zestawieniu, producenci niskokalorycznych zamienników posiłków, proponują diety o drastycznie małej kaloryczności. W przypadku ograniczenia energetyczności pożywienia poniżej 1000 kcal na dzień odchudzający powinien być monitorowany przez lekarza (cytując producenta: do stosowania tylko i wyłącznie za zgodą i pod kontrolą lekarza) — dieta taka, nawet sztucznie wzbogacana w witaminy i składniki mineralne, może doprowadzić do chorób, a nawet być śmiertelna.

Zabawa w liczenie

Częstym motywem sięgania po diety sztucznie zbilansowane jest niechęć do liczenia kaloryczności posiłków. Odchudzający są przekonani, że schudną zalewając jakąś torebkę wodą i już nie będą musieli troszczyć się o przygotowanie posiłków, ilość dostarczanej energii, tłuszczy itd. Szybkie i bezproblemowe — z takim właśnie hasłem kojarzymy diety tego typu. Nic bardziej błędnego.

Na początku jest przyjemnie — dokładnie tak jak sobie wyobrażamy. Później jednak, zwykle po 2–3 tygodniach, producenci zalecają przejść na dietę mieszaną, zawierającą ich produkty i zwykłe posiłki. I wszystko trzeba sobie dokładnie wyliczyć według wskazań producenta:

dieta	1 etap	2 etap	3 etap	4 etap	5 etap	6 etap
Cambridge	W zależności od wybranego modelu żywienia – 200 ml mleka 0,5% tłuszczu lub 1 posiłek 200 kcal	340 ml mleka 0,5% tłuszczu i 1 posiłek 260 kcal	284 ml mleka 0,5% tłuszczu i 2 posiłki (śniadanie 200 kcal i obiad 400 kcal)	284 ml mleka 0,5% tłuszczu i 3 posiłki (śniadanie 200 kcal, II śniadanie 200 kcal i obiad 400 kcal)	454 ml mleka 0,5% tłuszczu i 4 posiłki (śniadanie 250 kcal, II śniadanie 300 kcal, obiad z deserem 500 kcal i podwieczorek 100 kcal)	wszystkie posiłki tradycyjne
DietaLight	brak posiłków tradycyjnych	1 posiłek – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	2 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	3 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	4 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	etap nie występuje
Allevo	brak posiłków tradycyjnych	2 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	3 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	3 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	4 posiłki – kaloryczność wyliczana samodzielnie do ustalonego poziomu	etap nie występuje

Jo-jo

Dieta z torebki ma być metodą na szybkie schudnięcie — i tutaj również doznajemy rozczarowania. Co prawda niska kaloryczność sprawia, że pierwsze efekty osiągamy dość szybko, ale aby móc się nimi cieszyć musimy długo kontrolować wszystko co jemy. Jeżeli szybko wrócimy do poprzednich nawyków żywieniowych, to równie szybko wrócą zgubione kilogramy i jeszcze kilka na dodatek.

Osoby, które sięgnęły po propozycje diety niskokalorycznej (400 — 600 kcal) powinny zwiększać energetyczność diety zwykle o 200 kcal na dwa-trzy tygodnie. Ponowne zwiększenie wielkości posiłków powinno nastąpić dopiero po ustabilizowaniu się wagi tzn. że nie będzie ona ani rosła, ani spadała w ciągu dwóch kolejnych pomiarów odległych od siebie o tydzień. W przypadku spadku wagi można szybciej zwiększyć ilość kalorii w diecie.

Gdy mniej, znaczy więcej

Znam osoby, które nie przechodzą od razu na rygorystyczną dietę, a jedynie zamieniają jeden wybrany posiłek i nie liczą przy tym kalorii. I tak zamiast tradycyjnej zupy spożywają proponowaną w proszku, zamiast własnej kawy sięgają po „niskokaloryczny” zamiennik lub batonik light. Zwykle, są to osoby, bardzo zdziwione gdy okazuje się, że w ten sposób zjadają dużo więcej kalorii niż gdyby jadły normalnie.

Pozwoliłam sobie sporządzić zestawienie przykładowych zup, napojów i batoników:

	kaloryczność
zupy Cambridge	137
zupa DietaLight	122
zupa brokułowa-bazyliowa z kuskusem Allevo	110
Zupa ziemniaczano-porowa Allevo	120
barszcz czerwony zabielany – talerz	85
kapuśniak z kwaszonej kapusty	50
jarzynowa zabielana– talerz	110
baton orzechowy Cambridge	174
baton toffi Cambridge	174
baton karmelowy w mlecznej czekoladzie DietaLight	218
baton czekoladowy Allevo	210
baton z jagodami Allevo	200
baton Mars	191
baton Prince-Polo	106
baton Kitekat	85
koktajl na gorąco Mocca DietaLight	123
snake o smaku czekoladowym Allevo	110
napój cappucino Cambrige	146
kawa cappucino – filiżanka	60
czekolada płynna – szklanka	140
kawa z łyżeczką cukru	42

Przeciwwskazania

Diety typu Cambridge, DietaLight, Allevo doprowadzają nie tylko do upragnionej utraty wagi, ale niestety wpływają na wchłanianie leków, dlatego u osób chorych może zaistnieć konieczność zmniejszenia lub zwiększenia dawek — chorzy pragnący odchudzać się w ten sposób powinni udać się do lekarza, który dobrze zna powiązania żywości i leków. Na pewno tak niskokaloryczna dieta jest przeciwwskazana dla:

• kobiet ciężarnych i karmiących
• dzieci
• nastolatków
• chorych na cukrzycę typu I
• po zawale mięśnia sercowego
• chorych na zakrzepicę
• osób z arytmią serca
• po operacjach i urazach ciała
• osób z chorobami nerek i wątroby
• cierpiących z powodu depresji
• w chorobach z autoagersji

Po dietę „z torebki” sięgają często osoby mające trudności ze schudnięciem, traktując je jako „ostatnią szansę” na normalizację wagi. Niestety, najczęściej produkty te nie spełniają oczekiwań — żywienie jest trudne, trzeba z ograniczeń powoli i długotrwale wychodzić. Często po chwilowym i upragnionym schudnięciu następuje powrót wszystkich zgubionych kilogramów. Jeżeli nie jesteśmy zdecydowani i pewni swojej niezłomnej woli, lepiej po tego typu diety nie sięgać.

Zdjęcie: patpitchaya / FreeDigitalPhotos.net