Żywienie dzieci karmionych piersią w 1 roku życia
Dlaczego mleko kobiece?
Większość spotkanych przeze mnie kobiet zdaje sobie sprawę, że mleko kobiece jest najlepszym pokarmem dla noworodka i niemowlaka. Często jednak, nie umieją wskazać co sprawia, że mleko kobiece jest tak niezwykłe.
Pokarm kobiecy jest najlepszym pokarmem dla dziecka ponieważ:
- zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, w ilościach dostosowanych do potrzeb dziecka,
- jest łatwe do strawienia i przyswojenia przez dziecko,
- zawiera składniki regenerujące błonę śluzową jelit,
- w składzie mleka kobiecego są enzymy ułatwiające trawienie i metabolizm tłuszczy,
- zawiera taki dobór kwasów tłuszczowych, który korzystnie wpływa na rozwój ośrodkowego układu nerwowego,
- wraz z mlekiem przechodzą do organizmu dziecka składniki wspomagające jego układ odpornościowy – immunoglobuliny, leukocyty, makrofagi itd. — niemowlaki karmione piersią rzadziej chorują na choroby przewodu pokarmowego i układu oddechowego, łagodniej przechodzą zapalenia ucha środkowego, zakażenia układu moczowego,
- prawdopodobnie karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy, białaczki, chorób alergicznych, podwyższonego poziomu cholesterolu, nadwagi i otyłości.
Jak długo karmić?
Obecnie zaleca się, aby niemowlęta karmić piersią do końca 1 roku życia. Najlepiej jeżeli udaje się karmić wyłącznie piersią przez pierwsze 6 miesięcy. Jednakże, jest to model ogólny. Zdarzają się dzieci karmione piersią, u których wprowadza się posiłki dodatkowe zaraz po ukończeniu 5 miesiąca życia.
Karmienie dzieci powyżej 1 roku życia, aczkolwiek dla wielu kobiet wydające się atrakcyjnym, nie przynosi już dziecku fizycznie dużych korzyści. Układ immunologiczny malucha nie wymaga już takiego wspomagania jak w poprzednim okresie, wartość energetyczna i odżywcza pokarmu kobiecego nie zaspakaja potrzeb dziecka, a wysiłek jaki wkłada organizm kobiecy w wytworzenie mleka (przy częstym niestety niedoborze wapnia w diecie kobiet karmiących) sprawia, że osobiście odradzam kobietom karmienie dzieci powyżej 1 roku życia.
Model żywienia dziecka karmionego piersią w 1 roku życia
| Wiek (w miesiącach) | Zalecana ilość posiłków | Rodzaje posiłków |
|---|---|---|
| 1 – 6 | Karmienie piersią na żądanie | Karmienie piersią tyle razy ile młody człowiek zażąda. Posiłki dodatkowe wprowadza się po ukończeniu 5 miesiąca życia, ale przed 6 miesiącem. Początkowo podaje się raz dziennie zupę-przecier jarzynowy. |
| 7 | Karmienie piersią na żądanie, 6 posiłków dodatkowych | Posiłki uzupełniające:
|
| 8 | Karmienie piersią na żądanie, 5 posiłków dodatkowych | |
| 9 | Karmienie piersią na żądanie, 5 posiłków dodatkowych | Posiłki dodatkowe takie same jak w poprzednich miesiącach. Ponadto można już dziecku podawać: biszkopty bezglutenowe, chrupki kukurydziane, całe żółtko zamiast połowy. |
| 10 | Karmienie piersią na żądanie, 4 – 5 posiłków dodatkowych |
|
| Od 11 do 12 miesiąca życia | Karmienie piersią na żądanie, 4 – 5 posiłków dodatkowych |
|
Nowe pokarmy
U małych dzieci należy nowe produkty spożywcze wprowadzać osobno, obserwując reakcje dziecka na tą żywność. Umożliwia to zaobserwowanie występowania ewentualnych alergii pokarmowych. Warto również zaczynać od niewielkich ilości nowych produktów, czyli 3 — 4 łyżeczek pokarmu.
Najpierw podajemy posiłki dodatkowe dokładnie zmiksowane. W przygotowanej dla 6 miesięcznego dziecka zupce nie powinno być ani jednej grudki, czy też nie zmielonego warzywa/owocu. Pamiętajmy, że dziecko dopiero uczy się nowych smaków. Nie trzeba się przejmować, jeżeli pierwsza próba podania mu nowego specjału się nie powiedzie. Wystarczy odczekać kilka dni i znów spróbować.
Na początek przygody z nowymi smakami zaleca się podanie kleiku. Dla dorosłych to może nie jest przysmak, ale dla dziecka to wystarczająca nowość. Później do kleiku dodajemy przetarte gotowane jabłko lub zmiksowaną gotowaną marchewkę. Następnym krokiem jest dodanie mielonego mięsa. W 8 miesiącu mama może już podać dziecku pokarmy z wyczuwalnymi czasami grudkami mięsa (maluszek „pogryzie” je dziąsłami) i warzyw — pamiętajmy jednak, że muszą one być dostatecznie miękkie.
W 9 — 10 miesiącu życia nie musimy już miksować produktów (można je po ugotowaniu ugnieść widelcem), powinny one mieć konsystencje grudkowatą. Później (11 — 12 miesiąc) zaczynamy podawać bardzo drobno posiekane warzywa, kasze, mięsa w postaci klopsików, mało rozdrobnione. Taki „dorosły” roczny człowiek powinie dać sobie radę nawet z kanapkami pokrojonymi w wagoniki.
Czym karmić?
Do posiłków warto używać produktów najwyższej jakości. Nie oznacza to jednak, że jesteśmy skazani na dania gotowe, tzn. „ze słoiczków”. Równie wartościowe i bezpieczne są przygotowane przez matkę własne zupki i przeciery. Trzeba jednak pamiętać o kilku zasadach:
- stosujemy chude mięsa: kurczęta, indyki, króliki, cielęcina, chuda wieprzowina;
- do potraw używamy naturalnych składników, bez konserwantów, z ograniczeniem cukru,
- do zup, przecierów warzywnych, gotowanego mięsa nie dodajemy soli czy innych mieszanek przypraw,
- wybieramy produkty spożywcze dopuszczone w danym okresie życia dziecka,
- produkty spożywcze stosowane w żywieniu niemowląt powinny być lekkostrawne,
- konsystencja jarzyn i mięsa powinna być dostosowana do wieku dziecka i stymulować żucie pokarmu.