Dieta grup krwi

Instynktownie czujemy, że nie jesteśmy tacy sami – mamy różną płeć, wzrost, kolor oczu, inaczej reagujemy na żywność. Dietetycy i lekarze od lat powtarzają jak ważny jest indywidualnie dobrany jadłospis. W tej sytuacji dość łatwo zaistniała dieta grup krwi – nie poparta naukowymi badaniami, całkowicie rozmijająca się z faktami w swoim historycznym uzasadnieniu, ignorująca podstawy funkcjonowania organizmów ludzkich i podająca, że organizm może mieć:

tendencję do wytwarzania zbyt małej ilości jodu
„Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi” strona 57

…podczas gdy człowiek nie wytwarza minerałów, ale za to z chwytną ideą i ładnie napisana.

 

Na bakier z historią

Historia pojawiania się grup krwi według D’Adamo wygląda tak:

1. „Wzniesienie się ludzkości na szczyt łańcucha pokarmowego (ewolucja grupy krwi O do jej najpełniejszego wyrazu).
2. Zmiana roli z myśliwego-zbieracza, przejście na bardziej osiadły, rolniczy styl życia (pojawienie się grupy krwi A).
3. Zlewanie się i migracja raz z Afryki do Europy, Azji i obu Ameryk (rozwój grupy krwi B).
4. Współczesne wymieszanie się zasadniczo odmiennych grup (pojawienie się grupy krwi AB).”
„Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi” strona 19

Same założenia D’Adamo oparte są na przekonaniu, że grupy krwi powstały u ludzi jako dostosowanie do zmian diety. Jest tylko jeden problem – grupy krwi to nie jest „wynalazek” ludzki, występuje całkiem często w naturze, a najbliżej z nami spokrewnione małpy naczelne, które nigdy nie wyewoluowały do rolniczego trybu życia, nie migrują po świecie i nie mieszają się, po których prawdopodobnie w spadku ewolucyjnym dostaliśmy grupy krwi, posiadają każdą z występujących u ludzi grup:

Gatunek małpWystępujące grupy krwi
szympansy0, A
goryleB
orangutanyA, B, AB
gibonyA, B, AB
pawianyA, B, AB
rezusy (makaki)B
pigtailed (makaki)B
java (makaki)A, B, AB, 0
kapucynkiB, 0

Teoria D’Adamo nie potrafi również wyjaśnić dlaczego ludy, które ze względu na specyfikę otoczenia, nie były wstanie prowadzić osiadłego trybu życia, posiadają w większości „rolniczą” grupę krwi – takim przykładem może być Laponia, kraina Mikołaja, której typowym daniem jest kotlet z renifera i w której aż 63% ludzi posiada grupę krwi A.

Obecnie uznaje się, że pierwotnie powstały grupy A i B, a dopiero z nich utworzyła się grupa 0 – jako swoista mutacja, bardziej korzystna w ujęciu ewolucyjnym dla człowieka, czyli odwrotnie niż opisuje to D’Adamo. Nadal jednak prowadzi się badania nad pojawianiem się wszelkiego rodzaju mutacji w grupach krwi.

Mało znane grupy krwi

Choć na co dzień posługujemy się uproszczonym podziałem na grupy A, B, AB i 0 to jednak nie są to jedyne wyróżniki naszej krwi. Oprócz powyższego podziału mamy wiele innych, o obco brzmiących nazwach Auberger, Diego, Duffy, Gill, Kell, Kidd, Knops, Lewis, Lutheran, MNSs, P, Sutter, XG itd. — czyżby z 30 różnych podziałów istotny dla żywienia był tylko jeden? O dość popularnym czynniku Rh D’Adamo stwierdził (autorytatywnie, bez jakichkolwiek tłumaczeń):

Te odmiany lub podgrupy w grupach krwi odgrywają stosunkowo niewielką rolę.”
Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi” strona 30

A jak jest w przypadku innych czynników? Na stronach poświęconych żywieniu zgodnie z grupami krwi (ale też i w książkach D’Adamo) zakrada się już podział wg Lewisa – nie ma tutaj jeszcze co prawda konkretnych zaleceń dietetycznych, ale wszystko przed nami. Obecnie można już przeczytać książkę D’Adamo dotyczącą diety genotypowej, mówiącą już nie o 4, ale o 6 genotypach diety o czym napiszę w oddzielnym artykule. Aż strach się bać dalszej ewolucji.

Lektyny

W żywności znajduje się wiele substancji antyodżywczych, czyli takich, które ograniczają lub uniemożliwiają skorzystanie ze składników odżywczych, a nawet mogących nam gruntownie zaszkodzić. Zaliczamy do nich np. tioglikozydy (znajdujące się w tak „groźnych” produktach jak kapusta czy kalafior) wiążące jod czy kwas szczawiowy wiążący wapńmagnez. W tej samej grupie znajdują się lektyny – białka zdolne do aglutynacji czyli zlepiania krwinek czerwonych. Są one jednak termolabilne, czyli w wysokiej temperaturze rozpadają się i tracą swoje właściwości, łatwo też ulegają trawieniu. I jakby tego było mało, organizm ludzki wytwarza naturalne przeciwciała w stosunku do lektyn np. pszenicy (której spożycia D’Adamo prawie we wszystkich grupach krwi zakazuje) – tak, że w badaniach laboratoryjnych można nie zaobserwować aglutynacji.

To jeszcze nie wszystko. O ile w pierwszych rozdziałach książki jesteśmy straszeni, że lektyny:

…powodują …ostre zapalenie wrażliwej śluzówki jelit i to działanie aglutynujące może pozorować alergię pokarmową”
Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi” strona 35

o tyle badania naukowe pokazują coś innego – enzymy wydzielane w jelitach w odpowiedzi na pewne rodzaje lektyn naprawiają szkody i w ten sposób mogę eliminować możliwość wystąpienia przewlekłych zapaleń jelit czy chociażby przerostowi bakterii. Podobne zjawiska wspominane są trochę później przez samego D’Adamo, która co prawda we wstępie obrazowo opisuje „straszne lektyny”, ale już w dalszej części nafaszerowana jest całą masą takich stwierdzeń jak — „pozytywny rodzaj aglutynacji” czy też „ta lektyna usuwa chore komórki”. D’Adamo twierdzi bowiem, że w wyniku badań odkrył, które pokarmy zawierające lektyny szkodzą jakiej grupie krwi. Czego brak? Wyników badań, zdjęć mikroskopowych zmian wywołanych takim a nie innym produktem spożywczym.

Lektyny a grupy krwi

Jeżeli weźmiemy wyodrębnioną chemicznie lektynę i zetkniemy z krwią człowieka, to rzeczywiście dojdzie do reakcji systemu odpornościowego. Nie jesteśmy jednak tak skonstruowani, aby kromkę chleb pchać prosto w żyły. Po zjedzeniu lektyny, czyli związku białek i cukru, z uporem ją trawimy do pojedynczych aminokwasów i cukru prostych, toteż gdy je już wchłaniamy one nie są lektynami.

Zasady diety

Dieta zgodna z grupą krwi jest dietą:

  • na ogół niskokaloryczną,
  • z pewnymi z góry opisanymi niedoborami pokarmowymi, w związku z czym autor zaleca stosowanie farmakologicznej suplementacji,
  • wnoszącą duże ograniczenia w wyborze produktów pokarmowych,
  • opartą na wielu dokładnych wskazaniach dotyczących wielkości porcji i częstotliwości ich spożywania.

grupa krwi 0grupa krwi Agrupa krwi Bgrupa krwi ABWielkość 1 porcji
chude mięso czerwone4–6 x w tygodniu0 x w tygodniu2–3 x w tygodniu1–3 x w tygodniu120 – 180 g mężczyźni, 60–100 g kobiety i dzieci (do 150 g w grupie AB)
drób2–3 x w tygodniu0–3 x w tygodniu0–3 x w tygodniu0–2 x w tygodniu120 – 180 g mężczyźni, 60–100 g kobiety i dzieci (do 150 g w grupie AB)
ryby i owoce morza3–5 x w tygodniu1–4 x w tygodniu3–5 x w tygodniu3–5 x w tygodniuod 120 do 180g
jaja3–4 x w tygodniu1–3 x w tygodniu3–4 x w tygodniu3–4 x w tygodniu1 sztuka
ser0–3 x w tygodniu2–4 x w tygodniu3–5 x w tygodniu3–4 x w tygodniu60 g
jogurt0–3x1–3 x w tygodniu2–4 x w tygodniu3–4 x w tygodniu120 do 180 g
mleko0–1 x w tygodniu0–4 x w tygodniu4–5 x w tygodniu3–6 x w tygodniu120 do 180 g
oleje4–8 x tygodniowo2–6 x w tygodniu4–6 x w tygodniu4–8 x w tygodniu1 łyżka stołowa
orzechy i pestki3–4 x w tygodniu2–5 x w tygodniu2–5 x w tygodniu2–5 x w tygodniu6–8 orzechów
masło orzechowe3–7 x w tygodniu1–4 x w tygodniu2–3 x w tygodniu3–7 x w tygodniułyżka stołowa
fasole i rośliny strączkowe1–2 x w tygodniu3–6x w tygodniu2–3 x w tygodniu2–3 x w tygodniu1 szklanka
przetwory zbożowe2–3 x w tygodniu5–9 x w tygodniu2–4 x w tygodniu2–3 x w tygodniu1 szklanka
makarony0–3 x w tygodniu4–6 x w tygodniu1 szklanka
chleb, krakersy0–2 x w tygodniu3–5 x w tygodniu0–1 x w tygodniu0–1 x w tygodniu1 kromka
grzanki0–1 x w tygodniu1–2 x w tygodniu0–1 x w tygodniu0–1 x w tygodniu1 grzanka
ziarna zbożowe (ryż, kasza, mąka)0–3 x w tygodniu2–4 x w tygodniu3–4 x w tygodniu3–4 x w tygodniu1 szklanka
makaron – wliczony do ziaren0–3 x w tygodniu2–4 x w tygodniu3–4 x w tygodniu3–4 x w tygodniu1 szklanka
warzywa surowe3–5 x dziennie2–5 x dziennie3–5 x dziennie3–5 x dziennie1 szklanka
warzywa gotowane lub duszone na parze3–5 x dziennie3–6 x dziennie3–5 x dziennie3–5 x dziennie1 szklanka
produkty sojowe4–6 x tygodniowo180 – 240 g
owoce3–4 x dziennie3–4 x dziennie3–4 x dziennie3–4 x dziennie1 owoc lub 80–140 dag / w grupie AB 120–150 g
zalecane soki2–3 x dziennie4–5 x dziennie2–3 x dziennie2–3 x dziennie240 g
woda4–7 x dziennie1–3 x dziennie4–7 x dziennie4–7 x dziennie240 g
woda z cytryną1 x rano240 g

Dokładny spis zalecanych do spożycia, obojętnych i polecanych do unikania produktów spożywczych jest dość uznaniowy i nie poparty głębszą analizą, dla każdej grupy krwi inny. Można jednak zauważyć ogólną tendencje zalecania raczej produktów chudych niż tłustych, pokarmów pełnoziarnistych zamiast z oczyszczonych zbóż, olei roślinnych zawierających jedno i wielonienasycone kwasy tłuszczowe zamiast tłuszczy nasyconych itd. Niezależnie od grupy krwi nie przewiduje się spożycia cukru, tłustej wieprzowiny, szynki, bekonu, gęsi, smalcu, słoniny, coca-coli, a w większości przypadków również pszenicy i artykułów spożywczych ją zawierających – taki dobór produktów wyklucza wszelkie fast foody. Co prawda podawane powody wykluczenia pszenicy potrafią być bardzo egzotyczne — najbardziej rozbawiła mnie w tym względzie „naukowa” argumentacja:

Pszenica … powoduje nadmierną produkcję śluzu w organizmie.”
„Jedz zgodnie ze swoją grupą krwi” strona 183–184

Specyficzna jest także niechęć autora do roślin psiankowatych, których głównych przedstawicielem są pomidory (ale również ziemniaki) i które wyklucza się prawie we wszystkich grupach krwi. Ponadto D’Adamo potrafi zaproponować unikanie produktów mlecznych u ludzi, którzy są enzymatycznie przygotowani do ich przyswojenia i wprowadzenie ich u tych, którzy tych enzymów nie mają. Gdzie sens i logika – trudno opowiedzieć.

Za to każda z proponowanych diet – niezależnie czy mówimy o „mięsożernej” grupie krwi 0 czy „wegetariańskiej” grupie A – zaleca spożywanie w ciągu dnia przynajmniej 6 do 10 szklanek warzyw (surowych lub gotowanych) i pewną, wcale nie małą, ilość owoców. Również objętość polecanych do przyswojenia płynów pokrywa się z postulatami obecnej dietetyki i badań naukowych.

Wysiłek fizyczny

Niezależnie od grupy krwi każdy powinien ćwiczyć – i tutaj w zaleceniach również nie ma rewolucyjnych zmian. Przy każdej z grup krwi opisano rodzaj ćwiczeń, czas i częstotliwość ich wykonywania w tygodniu – na ogół 3–5 razy po 30–45 minut, czyli dokładnie tak samo jak mówi o tym medycyna. Samo dopasowanie rodzajów ćwiczeń do grupy krwi przypomina co prawda wróżenie z ręki – ale ogólnie nie powinno zaszkodzić. Taka aktywność fizyczna powinna poprawić kondycję i zdrowie człowieka.

Drogo i trudno

Duże nagromadzenie zakazów żywieniowych w szczegółowych zaleceniach dla każdej z grup krwi: wykluczenie pewnych gatunków warzyw i owoców, produktów mięsnych, zbożowych, ryb, olejów roślinnych, a zwłaszcza produktów mlecznych może być problematyczne nie tylko dietetycznie, ale również finansowo i organizacyjnie, a zbilansowanie jadłospisu wymaga nieraz sięgnięcia po farmakologiczną suplementację. Takie same rezultaty zdrowotne – taniej i łatwiej – można uzyskać zdrową, racją dietą i nie potrzeba wtedy sięgać po sztuczne uzupełnienie diet w składniki mineralne i witaminy. Z tego powodu, choć dieta ta raczej nie powinna zaszkodzić – o ile ściśle przestrzegamy zaleceń D’Adamo, to jednak raczej nie zalecam jej stosowania.

Zdjęcie: nuttakit / FreeDigitalPhotos.net

One comment

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *